woensdag 4 juli 2018

Limburg in negen vragen

Stijn Knuts, Jonas Raats, Karel Strobbe, Hannelore Vandebroek, Peter Van der Hallen


Een historisch boek met een actuele boodschap. Het centrale begrip? “Limburg”.






Geschiedenislessen zitten veelal in mijn geheugen als saai en vervelend, als chaotische stapels gegevens, als rommelhokken in tijd en ruimte. Gevolg, geschiedenis studeren was schijnbaar afzonderlijke gegevens in je geheugen rammen en je tijdens het examen gedragen als een kruising tussen een papegeaai en een lama. Gegevens spuwen. Tien bereiken en succes verzekerd. Het provinciebestuur van Limburg presenteert een geschiedenisboek, en wat voor één.  De cover is intrigerend, een man stappend over een trap, nabij een splitsing. Resoluut, geen spatje twijfel zichtbaar, geen enkele indicatie van de richting die hij zal nemen. Belangrijker, in beide situaties bereikt hij snel de top. Althans dat verwacht je, maar hij is er net niet, nog niet.

Hoe maak je een boeiend geschiedenisboek? Door verhalen te vertellen, zo eenvoudig is dat. Wellicht hebben de auteurs de bestseller van Daniël Kahneman, “ons feilbare denken”, onder hun hoofdkussen gelegd. Zonder het te vertellen, gaan ze uit van hoe ons brein werkt, en op basis maken ze een beklijvend geschiedenisboek met een boodschap. Hoe doe je dat? Ten eerste vertrek je van eenvoudige, bevattelijke, maar intrigerende vragen, negen vragen, en die plaats je in de juiste volgorde. Achterliggend ontrolt zich een verhaal dat van de Romeinen naadloos naar de Limburgse steenkool rolt. Het is, uiteraard niet strikt chronologisch (want dan kom je weer bij de gestapelde feiten terecht), het zijn wel op elkaar volgende verhalen, verhalen waarvan het ene al wat dieper in het vorige tijdvak graaft dan het volgende. Omdat enkel en alleen historie vervelend kan zijn voor ons brein, wordt er context aangereikt, telkens volgens een vast stramien, en met korte tekststukken en/of beelden, en telkens over drie onderwerpen. Verbanden worden aangereikt, gedachten worden verbonden, het historische verhaal krijgt diepgang. Telkens wordt er aandacht besteed aan Limburg in de wereld, aan een monument, en aan Limburgerwereldburger.

En dan sluiten, boeken dicht? Nee hoor. In het hele boek staat Limburg centraal. En doorheen de geschiedenis zijn er diverse bestuursvormen geweest, maar telkens was Limburg en de Limburgers één.  In deel 3 wordt de vraag gesteld waarom Limburg zo veel steden heeft. Eén derde van de gemeenten mag immers die officiële naam dragen.  En dan volgt een verhaal over stadsrechten, titels, muren, gevechten, erkenningen, … Het sluitstuk lees je onder de titel “hedendaags”, een ronkende pleidooi voor Stad Limburg, vanuit de idee “samen”. Een intens pleidooi voor “samen sterker, meer en beter”.  

Een verhalend geschiedenisboek met niet enkel een toekomstperspectief, maar vooral met oog voor de toekomst. Zelden gezien.