zondag 16 februari 2020

Het verborgen leven van bomen








P. Wohlleben

In 2015 schreef de onbekende Peter Wohlleben een boek, verwierf op korte tijd wereldfaam en ontlokte veel gedachtewisselingen in de bosbouwwereld. Hij bracht emo in het bos.

In 2015 vond hij een uitgever die in hem geloofde, en er werd een gortdroog boek op de markt gebracht, een paperbackachtig ding, boordevol kilo’s tekst. En die tekst ging over het emo van een bos. Wohllebens invalshoek werd gesmaakt, en op korte tijd wijdverspreid. Hij belandde bijvoorbeeld in de New York Times.

Vandaag zijn er velen die nieuwsgierig zijn naar verhalen over een bos dat leeft, naar bomen die moe zij, paniekerig kunnen reageren, bomen die met elkaar praten,  ja zelfs een brein hebben. In 2016 publiceerde Bruna een vertaling voor 20.99 euro. Op dat ogenblik waren er al meer dan 320 000 ex van het boek verkocht. Zijn succesverhaal inspireerde Greystone Books. Greystone Books maakte een nieuw boek, the hidden life of trees. De tekst werd ingekort, er werden vele mooie foto’s toegevoegd, en het boek kreeg een harde kaft. Ook het prijskaartje veranderde, 45 dollar. In 2018 publiceerde A.W. Bruna Uitgevers B.V. een Nederlandstalige versie. Van deze laatste versie is inmiddels ook (nog) meer toegankelijke versie beschikbaar. De tekst werd herschikt en herschreven. Vervelend is dat soms de vertaling een beetje hapert. De ingekorte, geïllustreerde versie is sinds 2018 ook bij Bruna verkrijgbaar voor 25,99 euro.




Merkwaardig is dat Wohlleben zelf schrijft dat zijn inzichten (hoofdzakelijk) gebaseerd zijn op zijn werkervaring in Duitsland, en toch vinden we foto’s van over de hele wereld. Op zich geen probleem, de door hem aangehaalde mechanismen zijn universeel, alleen, hij heeft ze niet opgebouwd vanuit de beelden die de lezer voorgeschoteld krijgt. Het doel van de uitgever is helder, het bespelen van de emotie van de lezer. Het weze helder, de foto’s zijn prachtig, het boek is verleidelijk.

Wohlleben vertelt over bomen die met elkaar praten, die elkaar verwittigen als er een bedreiging is, die voelen, … Wat voorbeelden uit zijn tekst :“zuinige gedrag, schreeuwen, voelen, in hun lichaam kunnen afvoeren, heimelijke estheten, pijn doen, huid, matigheid en geduld, werkverdeling, verbitterde strijd, stemming, welverdiende pauze, …” Wohlleben vertelt over een bomen zoals hij over een mens praat, en over een bos zoals hij over een groep mensen praat. Er zijn gedachten en er zijn emoties. En de foto’s zijn uitstekend gekozen, met dikwijls prachtige kleuren. Ze versterken zijn boodschap. Een mooi resultaat van de zienswijze van Wohlleben is de andere invulling van de vertrouwde afkorting “www”,  “wood wide web”. Bomen hebben hun eigen internet. Wortels en ondergrondse schimmels zijn de belangrijkste communicatiekanalen. In Oregon bv. Zou een mycelium leven van 2 400 jaar oud, zich uitstrekken over 9 vierkante kilometer en 600 000 kilo wegen.  

Het verborgen leven van bomen, een schitterende wereld in woord en beeld, P. Wohlleben, 2018, A.W. Bruna Uitgevers B.V., Amsterdam, 166 p  25,99 euro

https://www.awbruna.nl/boek/non-fictie/peter-wohlleben-2/het-verborgen-leven-van-bomen-geiillustreerde-editie/

februari 2020





maandag 10 februari 2020

No one is too small to make a difference

 



Greta Thunberg


In vele Vlaamse huiskamers prijkte lang het groene boekje, regelmatig de Groene Bijbel genoemd. Juist of fout, daar draaide alles om. Er is ook het “rode boekje” geassocieerd met Mao en met China, met zelfs een speciale uitgave voor scholieren. Maar, het weze helder, dat is een heel ander verhaal. Vandaag ligt er het gele boekje, niet voor maar van een scholier. Lezen en uitvoeren is het enige wat verwacht wordt. Een nieuwe maatstaf in ons leven?

Even terug in de tijd, maar niet te ver. September 2018 zat een eenzaam meisje aan de ingang van het Zweedse parlement. Ze had een bord bij zich met een tekst: “Skolstrejk för klimatet”. 25 Januari 2019 sprak ze in Davos op het World Economic Forum. Ze is geboren in 2003 en kreeg bij haar start geen steun van haar omgeving. Consequent spijbelen opdat verantwoordelijken de wereld veranderen was en is haar doel. Ze verscheen enkele keren in een gele oliejekker, en het beeld kreeg vorm. Greta Thunberg, het (kleine) gele meisje.

Het boek “no one is too small to make a difference” vertelt het verhaal van Greta Thunberg. Een geel boekje, met een gele kaft, en vele pagina’s met een gele achtergrond, zo dominant dat de achtergrond soms het beeld wegdrumt. Een bruisend verhaal dat begint met een klein eenzaam meisje aan een ingang van een groot imposant gebouw en dat een jaar en 130 pagina’s verder eindigt met een gigantische massademonstratie, een mensenzee. “Tussendoor” sprak ze op het diverse plaatsen waar de machthebbers verzamelen, en verscheen ze overal, in elk tijdschrift en in elk denkbaar medium. Om het financiële misbruik van haar naam en beeld te beperken, werd door haar omgeving onlangs de ‘merknaam’ “Greta Thunberg” beschermd.

Het boek is emotioneel pakkend. Het boek is onthutsend eerlijk. Het boek is ontluisterend eenvoudig. Greta Thunberg schrijft helder en complexloos. Ze heeft Asperger, een “syndroom”, genoemd naar een arts. Ze noemt dit geen ziekte, maar een geschenk. Ze denkt in zwart-witbeelden. Ze schrijft haar speeches zelf. Intussen vraagt ze meer input aan wetenschappers, juist omdat ze weet dat de halve wereld haar woorden (zeer) kritisch evalueert. Haar doel is (uiteraard) helder. “Most politicians don’t want to talk to us. Good, we don’t want to talk to them either. We want them to talk to the scientists instead.”  

No one is too small to make a difference, Greta Thunberg, Allen Lane, Penguin Random House, 2019, 144 p, 14,99 £

 

https://www.penguin.co.uk/books/318918/no-one-is-too-small-to-make-a-difference/9780241453445.html