Sylvain Tesson
de tekst verscheen op 30/8/2021 bij BBL
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/de-sneeuwpanter-sylvain-tesson
Sylvain
Tesson en Paolo Cognetti
hebben allerlei zaken gemeenschappelijk. Beiden kijken uit naar een sneeuwpanter, beiden trekken daar voor naar de Tibetaanse Hoogvlakte, beiden
schrijven een boek van ongeveer 150 pagina’s, beiden lieten zich onder meer
inspireren door het boek van Peter
Matthiessen, de Sneeuwluipaard, beiden gebruiken eenvoudige, gelijkaardige
schetsen van een (deel) van de omgeving en bij beiden speelt, net als bij hun
inspirator Peter Matthiessen, de absolute drang om een sneeuwpanter te zien. En
vooral, beiden beheersen hun taal.
Voorkeur tussen beiden? Verblijven, je verplaatsen met een
dier of voertuig, wandelen, klauteren, … tussen 3 000 en 5 000 m hoogte is niet
voor iedereen weggelegd. Cognetti zeurt iets te nadrukkelijk over zijn eigen
lichamelijke ongemakken, maar Tesson brengt vooral veel meer diepgang. Het boek
is inmiddels een enorm literair succes, de vertaalrechten werden wereldwijd
verkocht en volgens de uitgever (Nederlandse versie 2021) werden in Frankrijk
al meer dan 400 000 exemplaren verkocht. In 2010 verbleef hij een half jaar in
Siberië, schreef er een boek over (2011) en bracht er later een film over uit
met muziek van Ibrahim Maalouf (Frans/Libanees trompettist), een aanrader voor
wie houdt van “desolaat, weidsheid, stilte, vertwijfeling, …”.
Tesson is een verademing, een Franse avonturier die de halve
wereldbol bereisde, tot hij van een dak viel en vele botten brak. Toen een
gelauwerd fotograaf, Munier, hem vroeg om mee naar de sneeuwpanter te gaan
kijken, aarzelde hij niet. Met vier op pad, eenzaam op grote hoogte in bittere
kou.
Tesson is geograaf, de Himalaya is dus een speeltuin voor
hem. Zijn beschrijvingen zijn weergaloos, en toch zijn ze ook maar een
opstapje. Leven is veel meer dan kijken en woorden neerschrijven. Munier, een
fotograaf, leert hem intenser kijken. Bovendien is op grote hoogte en bij min
dertig graden uren stilliggen om een dier te bekijken, beter, te wachten tot
het zich misschien laat zien, een harde confrontatie met je eigen lichaam en
geest. Twijfel niet, soms is hij geestig. Ze gaan met vier op pad, Munier, zijn
verloofde Marie (maakt dierendocumentaires), Léo (medewerker van Munier, met
passie voor filosofie) en Tesson. Tesson noemt hen “de Bende van Vier”. Soms
doet het wat denken aan één van de meesterwerken van Andrei Tarkovski (Russisch cineast) namelijk
Stalker. Een gids neemt een wetenschapper en een schrijver mee in de Zone. En
daarna volgen gedachten.
Intussen laat hij zijn geest de vrije loop. Zijn gedachten
kunnen in twee groepen gebundeld worden. Ten eerste ventileert hij zijn
standpunt over “de mensheid”. Hij plaatst de mens tegenover de natuur, de mens
domineert onterecht, onderdrukt, bepaalt, dumpt zijn afvalstoffen als de aarde
vol is in de ruimte, onderdrukt de natuur, gaat op hoopjes wonen in steden,
herleidt de wereld tot files en obesitas, enz. Kortom, we zijn met te veel en
we willen te veel. De andere groep zijn levensvragen. Voortdurend grijpt hij
naar het Taoïsme, hij bevraagt zich, vraagt zich af of er ook andere krachten
zijn, koppelt spiritualiteit aan omgeving, ondergaat het harde klimaat, … Hij
maakt ook intellectuele uitstapjes naar schilderkunst, muziek, literatuur,
Boeddha, Krishna, …
En de sneeuwpanter? Het geduld van de lezer wordt rijkelijk
beloond. En Tesson? Hij geniet van de Oosterse filosofieën die zijn ontkiemd in
het Tibetaanse Hoogland. Uitblijven van dingen leert je de ijdelheid er van te
zien, of nog, leer succes en falen op dezelfde wijze te ervaren. Wijs. Tessons
beschrijvingen zijn weergaloos, zijn mijmeringen indringend.
https://www.singeluitgeverijen.nl/de-arbeiderspers/boek/de-sneeuwpanter/
