verscheen op de site van BBL op 19 april 2021
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/geroezemoes-het-gras-dave-goulson
Dave Goulson
“Ik stuitte ook op een
egel, die snuffelend een ommetje maakte of misschien op weg was naar huis na
een drukke nacht wormen kauwen. Ik hou van hun hobbelende tred, als van een
oude man met een lamme heup die vanuit de kroeg op weg is naar huis.” (uit:
Geroezemoes in het gras, p. 62).
Ontspanning met een
boodschap
Goulson is een speelse, creatieve deugniet met een ongeremde
fantasie, gevoel voor taal én een passie voor kleine dieren. Hij vertelt
verhalen over beestjes. Als kleine beestjes je niet boeien, lees dan Goulson en
je verandert geheid van gedacht. Hij is openhartig en vertelt ook over zijn
eigen leven. Hij is ondernemend en onvoorstelbaar nieuwsgierig. Bijen en
hommels komen veelvuldig voor in zijn boeken. Het is dan ook voor de hand
liggend (blijkbaar stemmen recensenten hun woordkeuze af op het thema van het
boek) om zijn schrijfstijl “aanstekelijk” te noemen. Hij beschouwt zichzelf als
een entomologische treinspotter. Het boek is bedoeld als waarschuwing om ons er
aan te herinneren dat we het leven op aarde in al zijn verscheidenheid moeten
koesteren. Ontspanning met een boodschap.
In zijn eerste boek haalt hij vele verhalen op over zijn
kindertijd. Zijn verhuizing naar een landelijk gelegen woning bracht hem naar een “lokaal aards paradijs”,
inmiddels een egaal en grootschalig landbouwgebied. Met de ontloken liefde voor
kleine diertjes op zak, ging hij studeren. Nadien volgde: trouwen, vestigen en
kinderen. Zijn tweede boek (geroezemoes in het gras) hangt hij op aan de
aankoop van een oude boerderij in Frankrijk, in de Charente. Het terrein werd
zijn speeltuin om dieren meer kansen te bieden.
Over boktorren en
eikelmuizen
In het boek “geroezemoes in het gras” vervult Goulson zijn
levensdroom. Hij beschrijft de oude boerderij, met respect voor wat voorafging.
Hij heeft “een oud krot” (hij omschrijft het als “een opknappertje”) gekocht, met
grond en geschiedenis. Daarna beschrijft hij de binnenkant van het gebouw. Je
zou verwachten dat hij (lees er maar wat immo-sites op na) daarna een stukje
schrijft over oppervlaktes, oriëntatie, lichtinval, comfortabele ruimtes, maar
niets daarvan. Hij beschrijft kamer na kamer welke dieren er leven, bruisend
van enthousiasme en vooral met aandacht voor de kleine dieren. Trilspinnen,
huisspinnen, larven, boktorren, bonte knaagkevers, houtworm, zwartlijven, logge
kevers, huismuizen, bosmuizen, eikelmuizen, relmuizen: allemaal passeren ze de
revue.
Omdat de eikelmuizen ’s nachts naar elkaar roepen, en hem
met hun rumoerige strapatsen uit zijn slaap hielden, besloot hij om ze te
vangen met Cantal, succes verzekerd. Het illustreert dat dieren zijn denken,
doen en laten beheersen, 24 uur per dag. Dat blijkt ook uit het feit dat hij
het niet over zijn hart krijgt om de houten balken van zijn woning, aangetast
door knaagkevers, te behandelen met een bestrijdingsmiddel. “Wie ben ik om ze
de deur te wijzen? Ze wonen hier al 150 jaar.”
Bompa in spe
Goulson is een verhalenverteller, een bompa in spe die dagelijks
een stapel wetenswaardigheden vertelt over dieren, liefst kleine dieren. Zijn
verhalen zijn uitgesponnen. Als hoogleraar aan een universiteit verkiest hij
precisie. Hij is ongelooflijk geboeid door details, en beschrijft die in alle
eenvoud. Bovendien heeft hij een mateloze fantasie. En hij is Brit, de
combinatie van een understatement met een kwinkslag hanteert hij voortdurend.
Voeg daar nog aan toe dat hij zijn verhalen heel persoonlijk maakt, en dan weet
je wat je kan verwachten.
Je leest wat hij uitspookte als kind, hoe hij de wereld
ontdekte, op huwelijksreis ging, en ga zo maar door.
Bij een beschrijving van een bloem maakt hij een
vergelijking met de kin van Kirk Douglas, nectar is een sportdrank voor bijen,
een bloem is een uithangbord en marktkraam tegelijk, een zomerwei is een
kolkende massa contactadvertenties. En dan zijn er nog stelletjes die elkaar
het hof maken, wrede afwijzingen, veroveringen en copulaties. Maar ook de
maatschappelijke boodschap ontbreekt niet. Het gaat ook over neonicotinoïden.
Hij betreurt dat we een halve eeuw na Silent Spring (Rachel Carson) niets
hebben geleerd.
Enthousiasmeren is zijn handelsmerk. Plaats hem als
biologieleraar in een laatste jaar middelbaar en het wordt drummen in de
biologie-opleidingen aan de universiteiten. Hij prikkelt je om elke dag in het
gras te luieren terwijl je beestjes bestudeert. Wouter Deprez maakte ooit een
afspraak om zichzelf te laten bedelven onder zijn stapels begeesterende
bijenverhalen. Inmiddels heeft Goulson vier boeken geschreven, een flinke stapel
verhalen, eenvoudige uitgegeven als paperback, samen goed voor meer dan 1 200
pagina’s.
Hoe hij er in slaagt (of zijn uitgever?) om drie van de vier
boeken af te sluiten op exact 304 pagina’s is me een compleet raadsel. Als je
de pagina’ s verandert in gereden km’s doet hij wat denken aan een
profwielrenner. Volgens vele analisten vallen ze stil na 300 km.
https://www.atlascontact.nl/boek/een-verhaal-met-een-angel/
(320 pagina’s, 2014)
https://www.atlascontact.nl/boek/geroezemoes-in-het-gras/
(304 pagina’s, 2015)
https://www.atlascontact.nl/boek/de-vlucht-van-de-hommel/
(304 pagina’s, 2017)
https://www.atlascontact.nl/boek/de-tuinjungle/ (304 pagina’s, 2019)
