vrijdag 14 maart 2025

De wijsheid van eksters

 Herbert Prins




Thuiskomen met de ganzen

Het wegvallen van landbouwsubsidies is een zegen voor veel wilde dieren, waaronder de kleine trap en de dwergarend. De natuur triomfeert, de mens betaalt de tol.

 De ekster werd zopas uitgeroepen tot vogel van het jaar. Over deze vogels schrijft Herbert Prins dat ze “overal waar ze leven, precies het juiste doen. Zij weten dat, maar het is aan ons om te achterhalen wat nou precies het juiste is”. Schreef Prins met z'n zoektocht dan ook het boek van het jaar?

“Wie veel reist, heeft veel te vertellen”: zo vat Herbert Prins het terecht samen. Prins is een professor op ‘rust’. Hij was als ecoloog en natuurhistoricus verbonden aan de Universiteit van Wageningen, maar verkoos ‘zijn’ ganzen te volgen, wel een kwart miljoen kilometer ver. Tenten, sneeuw, ijs, kampvuren, bewapende begeleiders: niets was hem te veel. Hij reisde zo veelal voor het plezier; de verbreding en verdieping van zijn kennis noemt hij ‘een aardige bijkomstigheid’. In de inleiding neemt hij de lezer mee naar Masailand en Sukumaland, waar opgroeien twee fases doormaakt. Eerst is er de puberteit, waarin jongeren een lichaam krijgen dat lijkt op dat van een volwassene, zonder dat ze dat al zijn. Ze slapen nog, en ‘ontwaken’ pas later als volwassene. Die kent de redelijkheid, kan oordelen en is alert voor vele zaken. Herbert Prins is al lang ontwaakt.

Hij houdt niet van hokjesdenken, maar van verbindingen. In navolging van de geschiedkundige Fernand Braudel zoekt hij ‘historisch diepgaande patronen’, die hem soms tot ongewone perspectieven leiden. “Menselijke geschiedenis is voor ganzen,” schrijft hij, “minder dan lichtelijk belangwekkend en ongetwijfeld belachelijk. Maar de handelingen van al die mensen samen heeft een enorme impact op hen.” Daarna volgt een verhaal dat klimaatverandering aaneenrijgt met landbouwsubsidies, jachtinspanningen, politieke invloed en nog veel meer. Als ecoloog kijkt hij graag terug in de tijd — desnoods via de archeologie, met veel aandacht voor oorlogen en vergane dynastieën — en rond zich heen, waarbij geografie en politiek noodgedwongen in elkaar voortvloeien. Gewapend met spade en verrekijker bemerkt hij: “Hier, in het instortende deel van Europa, is het wegvallen van landbouwsubsidies dus een zegen voor veel wilde dieren, waaronder de kleine trap en de dwergarend. De natuur triomfeert, terwijl de mens de tol betaalt. Dit klinkt wellicht poëtisch in een salon in Brussel of Amsterdam, terwijl je nipt aan een glas gekoelde Chardonnay. De realiteit grijpt me naar de keel wanneer ik hier  op de verwilderende voormalige graanvelden geconfronteerd wordt met de desastreuze gevolgen die deze overgang brengt voor degenen die vermalen worden door de geschiedenis.”

Hij neemt je voortdurend op sleeptouw. Je leest over volkeren zoals de Nenetsen en Khazaren, de Seltsjoeken en de Wolga-Kozakken, over plekken als Kalmukkië en Astrachan, over figuren als Kropotkin en Poesjkin. Hij beschrijft Russische dronkaards die bij stevige vrieskou uit de trein worden geschopt, presidenten die schaakles op school verplichten, hoe je eikelbrood bakt en hoe je kruiskoppelingen verwisselt bij een vastgereden voertuig. Hij wijdt uit over de auerhoen en introduceert een hoop prikkelend wetenschappelijk onderzoek — wist je dat de gaai tot 6000 verstopplaatsen voor eikels onthoudt? Of dat ecologen tergend trage natuurlijke evoluties observeren door biotopen in verschillende ontwikkelingsstadia tegelijkertijd op te volgen?

Als fanatieke reiziger staat hij graag stil bij het begrip ‘thuis’, een plaats die voortdurend aan veranderingen onderhevig is. Tijdens zijn reizen speurt hij vooral naar grenzen, zowel voor mensen als voor planten en dieren; grenzen die voortdurend veranderen, net als zijn ‘thuis’. Daarom stelt hij dat natuur fungeert als spiegel voor zijn ziel of geest. Zijn dankwoord gaat voornamelijk uit naar de wondere wereld waarin hij geboren is, met al de planten en dieren waarmee we het oppervlak van onze aardbol delen. Bescheidenheid en respect sieren een erudiete mens.

De tekst verscheen op de site van BBL op 3 maart 2025.

https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/thuiskomen-met-de-ganzen

 

zondag 16 februari 2025

Een vlam Tasmaanse tijgers

 Charlotte Van den Broeck




Charlotte Van den Broeck gebruikt ‘de romantiek van een afwendbare tragedie’ van de thylacine om bredere ideeën uit te werken rond massatoerisme, de opwarming van de aarde, ecologisch verdriet en klimaatrouw. De BBL-rubriek opent dit jaar met een diepe duik in één boek: Een vlam Tasmaanse tijgers, van Charlotte Van den Broeck. Van Australische archieven en 'tiger hunters', over seksistische pelsjagers en inheemse aboriginalvolkeren, tot grotere overpeinzingen over klimaatrouw en genetische manipulatie: ze sleept de lezer moeiteloos en leerrijk mee.

“Eerder vanwege een uit de hand gelopen interesse”. Zo luidde het antwoord van Charlotte Van den Broeck. Ze was in gesprek met twee biologen, op een behoorlijk afgelegen kampeerterrein in Zuid-Tasmanië. Ze dronken een biertje met twee Tasmaanse tijgers op het etiket, met op de achtergrond enkele voertuigen met een Tasmaanse tijger op de nummerplaat. De geschiedenis van de Tasmaanse tijger is een verdrietige getuigenis van de impact die we uitoefenen op de natuur, maar van de gevolgen die verhalen kunnen hebben. Ze wordt hier erg door geraakt, wat ze met de lezer deelt.

Is een bergleeuw een leeuw, of, net als de zilverleeuw, gewoon een andere naam voor een poema, een Puma concolor? Wat is een juiste naam en wat is een juiste vertaling? Is een “Tasmaanse tijger” überhaupt een tijger? In het Nederlands wordt deze benaming veel meer gebruikt dan “thylacine”, hoewel dat de wetenschappelijke voorkeur geniet. Men vindt ook tijgerwolf, hyenatijger, vampiertijger, wolfskophond, bulldogtijger en zebratijger terug. Er circuleren bovendien nog tal van verkeerde fonetische overnames van het palawa kani-woord voor de Tasmaanse tijger: ‘kaparunina’. Taal kan rijk zijn. Tasmaanse Aboriginalvolkeren leefden gedurende duizenden jaren samen met het dier, zowel dagelijks als spiritueel. Het speelde een belangrijke rol in hun culturele identiteit en leeft verder in verhalen en liederen.

Charlotte neemt je over de hele wereld op sleeptouw, naar archieven, musea en zelfs een veilinghuis; ze belandt tussen vergeelde foto’s, kranten en samen te puzzelen skeletresten in schoendozen. Ze praat met journalisten en wetenschappers, maar ook met de bezieler van de de Thylacine Awareness Group of Australia, een online gemeenschap van ‘tiger hunters’. TAGOA verzamelt alle informatie over de thylacine en legt zich toe op vermeende waarnemingen. “Verhalen stoppen niet en mensen houden nooit op … het denkbeeldige is echt en het echte is fake news,” zegt een expert, wat jammer genoeg bijzonder actueel klinkt. Ze deelt ervaringen en weetjes, belandt in dromen van herintroductie via het klonen van restjes genetisch materiaal. Ze gaat op trektocht in onherbergzame gebieden maar vindt geen thylacine. Uitgestorven.

Ronduit knap is hoe ze de lezer laat meegenieten van de gedachten van die ene deskundige en diezelfde gedachten door de volgende expert minutieus laat doorprikken. Bovendien gebruikt ze het verhaal van het uitsterven (‘de romantiek van een afwendbare tragedie’) van de thylacine om bredere ideeën uit te werken rond massatoerisme, de evolutietheorie, de opwarming van de aarde, het klonen van dieren met enkel overgebleven restjes, de herintroductie van soorten, biodiversiteit; kortom, het hele verhaal, inclusief zaken als ecologisch verdriet of klimaatrouw. Met tal van voorbeelden doorprikt ze, een jonge, Westerse vrouw, mythes van de kolonisatie en toont met voorbeelden de vaak weinig subtiele mannelijke dominantie. Door voornamelijk mannetjes ten toon te stellen, ontstond een vertekend beeld van de biodiversiteit. Wat vooraf ging was een zoektocht naar zo groot mogelijke (en dus vaak mannelijke) intacte schedels, hoewel vele stevig waren toegetakeld door pelsjagers en stropers. Musea werkten actief mee en verleenden wetenschappelijke autoriteit aan een ‘seksistisch vertelmodel’.

 

Haar beschrijvingen van de natuur openen telkens prozaïsch, verglijden naar het poëtische, regelmatig gevolgd door een psychologische overweging. “… het zeegezicht is een esthetische bedwelming, alsof je naar een schilderij kijkt in plaats van naar de levende wereld die het afbeeldt, en precies die omweg in het kijken houdt het landschap op afstand, verborgen in haar weergave.” Soms wordt ze heel persoonlijk in de beschrijving van haar zoektocht: niet enkel een herkenbaar stukje over haar grootmoeder in de inleiding, maar ook tijdens trektochten of een eenzame nachtelijke autorit doorheen onherbergzame bossen. Ze gunt je een inkijk in haar ervaring en angst en ze laat je genieten van haar weelderige woordenschat. Woorden zijn haar ‘geliefde bewaardozen’. Een van de vele geïnterviewden stelt de historie op scherp: “Er was een dier. Toen kwamen de Europeanen en we raakten het kwijt. Zo eindigt helaas het verhaal.”

 

https://singeluitgeverijen.nl/de-arbeiderspers/boek/een-vlam-tasmaanse-tijgers/

De tekst verscheen op de site van BBL op 6 februari 2025

https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/de-tijger-die-er-geen-was

 

woensdag 29 januari 2025

Dius

Stefan Hertmans



‘Wat als’, ergens achteraan in het boek (uiteraard). Een boek over vriendschap tussen twee mannen, een doener en een denker, wat jonger en wat ouder, handelend en afwachtend, initiërend en overwegend, en ga zo maar door. Uiteraard is het de universitaire doctor die terugkijkt naar zijn kronkelige en onvoorspelbare levensloop. Voor de twijfelaars, aan het slot geeft Hertmans de alom gekende boodschap: “vriendschap is niet te koop”.

Stefan Hertmans heeft zich intens in het onderwerp verdiept met als resultaat een écht Hertmans-boek: uitbundig en breedvoerig in gedetailleerde beschrijvingen, ditmaal kunst, zowel beeld als muziek, in combinatie met stapels rake beschrijvingen van overwegingen en karakters. Voeg daar nog zijn liefde voor natuur en landschap aan toe (voor de twijfelaars, trek naar Monieux, kijk over de vallei en lees ter plaatse de openingsscène uit ‘De bekeerlinge’) en je hebt vele avonden leesplezier. Weliswaar op de achtergrond blijft het gevoel schemeren dat Hertmans graag, vanop een podium,  zijn voortreffelijke kunde etaleert. ‘Et alors?’

https://www.debezigebij.nl/boek/dius/

dinsdag 7 januari 2025

Alkibiades

Ilja Leonard Pfeijffer



Ilja, of beter, Ilja Leonard Pfeijffer, een naam waarmee je enkel classicus kan worden. Een bedenking die je wellicht wijselijk beter niet stelt, hoewel, je weet nooit, maar dat kapsel, hoort dat, al of niet betwistbaar, bij de man of het beroep, of is het toch een stijlfiguur? Het antwoord staat in het boek ‘Alkibiades’. ‘Een man gaat naar de kapper’ is een volzin van iets meer dan één pagina. Ilja verkiest weelderigheid.

Als er één ding is dat we best onthouden van het boek, dan is het dat volksgunst en algemeen belang nooit samenvallen. Jammer, er zijn momenteel voorbeelden genoeg om dat te illustreren. De hoofdfiguur in het boek, Alkibiades, vertelt voortdurend dat hij altijd kiest voor het belang van zijn stadstaat Athene. Alkiabes is echter een opportunist in het kwadraat, zwelgt in ijdeltuiterij en zelfverheerlijking en bedriegt voortdurend zijn medestanders. Even tussendoor de vrouw van de aartsvijandige koning ‘bezwangeren’ en het voorstellen alsof je een slachtoffer bent, gedwongen tot de daad. Alkibiades geniet van de limieten van de creativiteit. 

Indrukwekkend is uiteraard het aantal pagina’s, 972, waarvan ruim 150 verwijzingen. Nogmaals, indrukkend. Ofwel schrijft Ilja meer dan 24 uur per dag in zijn ‘moleskineschriftjes’, ofwel heeft er een team aan gewerkt, ofwel is de meester al jaaaaren bezig met de voorbereiding van het boek. De laatste mogelijkheid is de meest voor de hand liggende.

Lezen? Het is een ronduit indrukwekkend boek. Ilja neemt je voortdurend bij het handje opdat je niet verdwaalt tussen de vele feiten. Zijn taal is nu éénmaal een paradijs, dus, het is vele avonden genieten. Kan het korter? Iets, ergens tussen pagina 400 en 500 vertelt hij over veldslag na veldslag na veldslag. Je verdrinkt in de opsommingen, maar, geen nood, Ilja redt je steeds. Twijfel niet, geniet van zijn riante haardos.

https://singeluitgeverijen.nl/de-arbeiderspers/boek/alkibiades-2/

 

maandag 30 december 2024

Konvooi, reizen naar een land in oorlog

Tommy Wieringa


 


‘Op foto’s van Maslak is te zien dat voor het transport van de boten naar de rivier (de Dnjepr, nvdr) onze auto’s zijn gebruikt’. ‘No one is too small to make a difference’ zou Greta Thunberg schrijven.  Tommy Wieringa reisde met een aantal kompanen naar Oekraïne om diverse materialen te bezorgen, 'het land dat nu al een halve Eerste Wereldoorlog lang wordt gemarteld door de beul uit Moskou' (Geert Van Istendael, Amice, in  Benno Barnard Handboek. Het is een beklijvend en persoonlijk relaas met veel aandacht voor de complexe gelaagdheid van de werkelijkheid.  

De acute nood aan militair materieel is merkbaar aan beide zijden, militaire musea werden leeggehaald, materialen opgeknapt en hergebruikt.  Wieringa rijdt doorheen Oekranië (veel materiële hulp wordt in Polen geleverd), kijkt en schrijft, niet over Russen en Oekraïners, maar over (krim)Tartaren, Kozakken, Joden, Nederlanders, Duitsers, Polen,  Armeniërs, … Hij pluist uit, stapt terug in de tijd (vooral naar de eerste en de twee wereldoorlog) en kijkt vooruit.

Hij stopt aan de geboorteplaats van Joseph Roth, laat zijn gedachten dwalen naar Kundera, Rousseau en Montesquieu, en vele andere schrijvers en schenkt aandacht aan kleine details die in het leven het verschil kunnen maken, gaande van vodkadistilleerders tot kerkhoven (‘een beeldentuin van graniet’). Zijn verhalen over een bezoek aan een kliniek met vooral mannen zonder ledematen en de martelingen zijn indringend. Hij probeert te begrijpen hoe het Russische (!) volk denkt, “sinds mensenheugenis wordt ingeprent dat de vijand overal is, dat de ziel van de natie met alle macht verdedigd moet worden tegen het perfide Westen, tegen zijn consumptie en corruptie. Het nationale curriculum is gedrenkt in vijanddenken en geloof in de heilige volmaaktheid van het vaderland. Het vaderland, niets dan het vaderland …principieel handelt het imperium naar zijn grondwet van angst en wreedheid, die het schaamteloos etaleert’. Maar bovenal is en blijft Tommy Wieringa een uitstekend schrijver en lees je over regensluiers die over de weg vegen, brokkelige asfalt, bomen die zich steeds dieper over ons heen buigen … Wat blijft is de taal van verwoesting. Volgens (voorlopige) berekeningen zal de laatste mijn in Oekraïne over …757 jaar geruimd worden.  

https://www.debezigebij.nl/boek/konvooi/?srsltid=AfmBOoot-DAU4Opfya43xT48m3_NhW0Kh4sSjeGcszgA7zQ9bRhGv2Qo

 

woensdag 4 december 2024

Bladeren onder de boom: 25 cadeauboeken

De dagen worden kort, de kamers knus: hoog tijd om je cadeaulijstje op te stellen. Wie kan je beter adviseren dan onze inheemse boekenwurm Johan? In dit jaaroverzicht krijg je 25 boekentweets. Van literatuur naar non-fictie, sprankelende fotoboeken en enthousiasmerende wandel-, kijk- en ontdekkingsgidsen, en tot slot kookboeken die je tot buiten de keuken leiden. Voor volledige besprekingen, verwijzen we graag naar Johans blog. 


Literatuur

De eerste zin, scheurkalender 2025. Een boekentip voor elke dag

Deze scheurkalender werd gemaakt door Thisishowweread, een viertal gedreven lezers & schrijvers. Op de voorzijde lees je, na de obligate daginformatie, een zin, op de keerzijde staat een verhaal over een boek.

https://www.pelckmansuitgevers.be/de-eerste-zin-scheurkalender-2025.html

 

Abdulrazak Gurnah, Aan zee

Een meesterverteller laat je alle hoeken zien van een zelfde situatie. Migratie tien keer anders bekeken. Schitterende taal, Kafkaiaanse bureaucratie, confronterende situaties.

https://www.meulenhoff.nl/producten/aan-zee-9789029095846

 

Cees Nooteboom, Zo worden jaren tijd, gedichten 2022 -1955

Cees Nooteboom (een 90-plusser!) wiedt en bundelt. Hij wil zijn geleefde tijd tastbaar maken, ook voor de lezer. Levenslang plezier voor taalliefhebbers.

https://www.debezigebij.nl/boek/zo-worden-jaren-tijd/

 

Erwin Mortier, Lazuur

Mortier graaft in zijn geheugen, schetst verschillende situaties vanuit zijn herinnering en gooit er telkens een blauwe tint over als een verfijnd parelsnoer.

https://www.uitgeverijoevers.nl/p/erwin-mortier-lazuur/

 

Non-fictie

Sarah Meuleman, In mijn voetsporen: trektocht over oude paden naar een nieuwe toekomst

Sarah Meuleman wandelt met haar eigen notities van 20 jaar eerder hetzelfde traject in Noord-Engeland. Spiegel, geleefde tijd en je zelf vinden. Confronterend.

https://www.thehouseofbooks.com/boek/3054/sarah-meuleman-in-mijn-voetsporen.html

 

Matthew T. Huber, Klimaatverandering als klassenoorlog

De auteur, zelf een prof, noemt dit “meer een politiek boek dan academisch”. Met Marx als leidraad, 353 pagina’s lang, verduiveld consequent. De hoogopgeleiden mogen de boter eten.

https://epo.be/shop/klimaatverandering-als-klassenoorlog/

 

Eva Smets, Kantelen! Belgische recepten voor de donuteconomie

Eva Smets kiest voor een maatschappij waar solidariteit, klimaat en rechtvaardigheid voorop staan. Openhartig, persoonlijk en doorspekt met concrete praktijken uit eigen leven.

https://www.lannoo.be/nl/kantelen

 

Nelle Vanlangendonck en Fei Lauw, 50 jaar Oxfam-Wereldwinkels

Het boek brengt niet enkel de eigen geschiedenis, maar ook die van Vlaanderen, België en de wereld. Kortom, drie lagen informatie, geëngageerd verweven, goed voor weken bladerplezier.

https://shop.oxfamwereldwinkels.be/producten/geschenken-wenskaarten/boek-50-jaar-oxfam-wereldwinkels/

 

Jeroen Cornilly, Het verlangen naar zee, tweehonderd jaar vakantie aan zee en bouwen aan de kust

Verhalen van heren met hoge hoeden en veel meer. Niet enkel de natuur werd aan flarden gereten, ook tal van bouwkundige juweeltjes verdwenen. Knap gedocumenteerd met veel origineel materiaal.

https://www.tijdsbeeld.be/nl/het-verlangen-naar-zee

 

Wim Huijser, Werkwandelaars

Wim Huijser houdt van wandelen en landschappen. Hij nam fotograaf Andrea Gulickx onder de arm en ging met een tiental ‘werkwandelaars’ op pad. Schoenen aan en op pad.

https://noordboek.nl/boek/werkwandelaars/

 

Fotoboeken

Emmanuelle Oddo & Timothée Chambovet, Provence: kleine atlas voor hedonisten

En aan’t eind kiezen we toch maar weer voor de Provence. Geen praktische info, louter sfeer en verhalen, en vooral, het belangrijkste: het licht.

https://momedia.nl/onze-uitgaven/#:~:text=Kleine%20atlas%20voor%20hedonisten

 

Kristof Ramon, De kunst van het afzien: de rauwe schoonheid van het wielrennen

Fotoboek van profwielrenners die tot het uiterste gaan, vooral in het trotseren van ‘hondenweer.  Met wat fantasie, een ode aan alle fietsers die regelmatig op pad zijn.

https://nl.lusterpublishing.com/products/de-kunst-van-het-afzien

 

Yvonne Dudock, Nicole Franken, OverLEVEN, de strijd tegen smeltend ijs

Het boek heeft de looks van een verleidelijke ‘ver weg-vakantie’, met tal van foto’s van gemeenschappen aan de rand van de aardbol, ruw en authentiek. Jammer genoeg is niemand om hen bekommerd.

https://www.lannoo.be/nl/overleven-2

 

Frederik Buyckx, Wolf

Een zoektocht naar de vrijheid, in wit, grijs en zwart. Een fotoboek over het lonkende onbekende, vooral desolate berglandschappen en hun geruisloze bewoners.

https://hannibalbooks.be/wolf

 

Tom D. Jones, True Wildlife

Portretfotografie van wilde dieren. Emotie, intimiteit en interactie zijn de drie kernbegrippen die hij in zijn foto’ s wil stoppen. Wilde dieren zoals je ze zelden ziet.

https://www.lannoo.be/nl/true-wildlife

 

Francoise Aubry en Anne van Loon, Spoorwegen, wegen die kruisen: Victor Horta, Henry Van de Velde

Een schitterend fotoboek dat je laat genieten van het centrale station in Brussel (Horta) en een stapel nieuwe treinen (Van de Velde). Veel origineel materiaal van Belgische toptalenten.

https://snoeckpublisher.be/language/nl/product/spoorwegen-wegen-die-kruisen/

 

Actief

Hans Mulder, Verhalen van de natuur

20 auteurs vertellen natuurhistorische verhalen met schitterende illustraties uit de natuurhistorische collectie van de universiteit van Amsterdam.

https://www.terralannoo.nl/nl/verhalen-van-de-natuur


Agata Toromanoff, Amazing mountain cabins: architecture worth the hike

Toparchitectuur op toplocaties. Verleidelijke vergezichten, inspanningen om er te geraken en genieten van dubbele schoonheid. Wat een feest.

https://nl.lusterpublishing.com/products/amazing-mountain-cabins

 

Hans Dekker, Kleine orchideeëngids voor Nederland en omstreken

Sommigen kweken vruchtloos de meest intrigerende bloemen op hun terrein, anderen kunnen zonder moeite orchideeën maaien als onkruid. Met dit boek, dat het midden houdt tussen de oude veldboeken en de moderne bloemenapp, kan leer je ze allemaal herkennen.

https://noordboek.nl/boek/kleine-orchideeengids-voor-nederland-en-omstreken/

 

Walter en Joris De Raedt, Roofvogels: De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Een boomvalk aan je keukentafel of een apenarend aan je dis? Dit boek biedt je dat genot. Zoon Joris is illustrator, vader Walter zorgde voor korte teksten. Aangenaam en modern, in groot formaat, voor een grootse uitstraling.

https://www.lannoo.be/nl/roofvogels

 

Vincent Albouy, Claire Felloni, Natuurmysteries ontrafeld, 150 verbazingwekkende wetenswaardigheden

Met een groep de natuur intrekken, constant tateren en snateren, en aan ’t eind van de wandeling de bedenking maken: “weer niets gezien”. Waarnemen vraagt nu éénmaal een bewuste inspanning. Dit boek zet je op weg met 150 weetjes, één per pagina, geschikt per seizoen.

https://knnvuitgeverij.nl/artikel/natuurmysteries-ontrafeld.html

 

Karen Bakker, Geluiden van het leven, luisteren naar de gesprekken van dieren, planten, koralen en schimmels

Hypergevoelige microfoons, sensoren, drones, satellieten en algoritmes bieden een ontluisterend beeld van onze omgeving. Een nieuwe dimensie ontluikt.

https://noordboek.nl/boek/geluiden-van-het-leven/

 

Koken

Ben Brumagne, Het wildplukboek, plukken en koken uit de natuur

Al wandelend je eten verzamelen en klaarmaken. 50 planten worden uitgediept, mét telkens een beschrijving van de ‘lookalikes’ . Vergissen wordt moeilijk.

https://www.lannoo.be/nl/het-wildplukboek

 

Ben Brumagne, Het wildplukboek voor paddenstoelen: kom alles te weten over deze boeiende schimmels

Een broertje van het vorige boek. Maarrr ... paddenstoelen kunnen giftig zijn en vereisen dan ook een grote voorzichtigheid. BBL koestert zijn leden!

https://www.lannoo.be/nl/het-wildplukboek-voor-paddenstoelen

 

Nick Van Hoof en Kevin Kegeleers, Puur BBQ: no-nonsense gerechten voor barbecue- en outdoorcooking

Een kookboek. Ze kiezen graag voor één dominante smaak. Vuur en gezelligheid, of toch maar kiezen voor het klimaat? Blijft een lastige afweging voor bewust bezorgde burgers.

https://www.lannoo.be/nl/puur-bbq

 

Gepubliceerd op de site van BBL op 3 december 2024

https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/bladeren-onder-de-boom-25-cadeauboeken

donderdag 28 november 2024

Spoorwegen, wegen die kruisen, Victor Horta Henry Van de Velde

Françoise Aubry, Anne Van Loo

 


Waarom laat de NMBS je soms even wachten in het centrale station? Waarom  biedt de NMBS soms heel oude treinstellen aan? Françoise Aubry en Anne Van Loo leggen uit dat je kans krijgt om het werk van Horta en Henry Van de Velden te waarderen.

Net als alle bedrijven moet de NMBS, een overheidsbedrijf, zorgvuldig met haar budget omgaan. Het wordt geacht open te staan voor een correcte beleidsmatige sturing, maar is ook kwetsbaar voor politieke keuzes die voor discussie vatbaar zijn. De recente discussie over de oplopende kosten van het station van Bergen (een ruime vertienvoudiging van de geraamde kosten) wordt regelmatig als een ‘ongeoorloofde bestemming van NMBS-budgetten’ omschreven. Waarom? De keuze voor Calatrava als architect. Calatrava (ook de ontwerper van het station van Luik) hecht veel belang aan het beeld, handig als een politicus het opkalefateren van de stad in het achterhoofd heeft. Maar is dit ook niet een taak voor een overheid, beeldbepalende infrastructuur ontwikkelen?  

Koning Leopold II blaakte van ambitie, verlangde de aanleg van een noord/zuidtreinverbinding in Brussel. Het was een lang en moeizaam proces met tal van knelpunten (uiteraard ook financieel) en (juridische) afspraken. De ontwikkeling van de Hofberg en het nieuw te bouwen centrale station werd vastgelegd in een verdragswet tussen de stad Brussel en de staat. En wie mocht het centrale station bouwen? Een absolute toparchitect, wereldklasse, boegbeeld van de art nouveau, Victor Horta. Jammer, maar hij heeft zijn project niet helemaal kunnen afwerken. De belangrijke renovatie begin deze eeuw heeft tal van originele accenten terug beter in beeld gebracht. Een andere grootheid, Henry Van de Velde (ontwerper, vormgever, architect), kreeg de opdracht toevertrouwd om nieuwe treinstellen te ontwerpen. Het boek biedt een inkijk in tal van oude treinstellen, met fraai design. 

Het boek werd uitgegeven door Uitgeverij Snoeck. Je weet dus vooraf dat je een mooi en verzorgd boek vastneemt met een puike vormgeving en dat de ontsluiting van archieven een belangrijke rol speelt. Je vindt dus tal van unieke illustraties, in dit geval oude (gekleurde) ansichtkaarten, originele tekeningen van gebouwen, persoonlijke aantekeningen, schetsen, originele briefwisseling en uiteraard veel foto’s. De beelden maken het verschil. Heb je geen mogelijkheid om een miniatuurtrein door je woonkamer te laten rijden, koop dan het boek. Het neemt minder plaats in, is veel goedkoper, en het biedt je tientallen verschillende treinmodellen. Fluiten moet je zelf doen.

https://snoeckpublisher.be/language/nl/product/spoorwegen-wegen-die-kruisen/