Tommy Wieringa
“Op foto’s van Maslak is te zien dat voor het transport van
de boten naar de rivier (de Dnjepr, nvdr) onze auto’s zijn gebruikt”. ‘No one is too small to make a
difference’, zou Greta Thunberg schrijven.
Tommy Wieringa reisde met een aantal kompanen naar Oekraïne om
diverse materialen te bezorgen. Het is een pakkend en persoonlijk relaas, met
veel aandacht voor de complexe gelaagdheid van de werkelijkheid. Beide zijden
kampen met een acute nood aan militair materieel; zelfs militaire musea werden
leeggehaald, wapentuig afgestoft en opgeknapt, en opnieuw in gebruik genomen.
Wieringa rijdt doorheen het land, kijkt en schrijft, niet over Russen en
Oekraïners, maar over Tataren, Kozakken, Joden, Nederlanders, Duitsers, Polen,
Armeniërs, … Hij stapt met hen terug in de tijd, vooral de Eerste en Tweede
Wereldoorlogen tegemoet, en blikt dan vooruit.
Hij houdt halt aan de geboorteplaats van de schrijver Joseph
Roth en laat zijn gedachten dwalen naar Kundera, Rousseau en Montesquieu, en
vele andere schrijvers. Hij schenkt aandacht aan kleine details die in het
leven het verschil kunnen maken, gaande van vodkadistilleerders tot kerkhoven.
Zijn bezoek aan een kliniek met vooral mannen zonder ledematen, en de
martelverhalen die dit oplevert, zijn indringend. Hij probeert de denkwijze van
het Russische volk te vatten, dat “... sinds mensenheugenis wordt ingeprent dat
de vijand overal is, dat de ziel van de natie met alle macht verdedigd moet
worden tegen het perfide Westen, tegen zijn consumptie en corruptie. Het
nationale curriculum is gedrenkt in vijanddenken en geloof in de heilige
volmaaktheid van het vaderland. Het vaderland, niets dan het vaderland
…principieel handelt het imperium naar zijn grondwet van angst en wreedheid,
die het schaamteloos etaleert”.
Maar bovenal is en blijft Tommy Wieringa een uitstekend
schrijver. Je leest over regensluiers die over de weg vegen, brokkelige asfalt,
bomen die zich steeds dieper over ons heen buigen … Wat blijft, is de taal van
verwoesting. Volgens berekeningen zou de laatste mijn in Oekraïne over 757 jaar
geruimd worden.
https://www.debezigebij.nl/boek/konvooi/
Deze tekst verscheen op de site van BBL op 1 juli 2025
