Van poëzie tot wandelfilosofie: vul je reiskoffer met deze boekentips
Vakantie! Dé periode om die lonkende stapel ongelezen boeken
op je salontafel eindelijk te verwerken. Zo niet, dacht onze huisrecensent
Johan Van den Broek, en schenkt nog maar liefst vier nieuwe boekentips die niet
mogen ontbreken in de natuurlievende reiskoffer. Onthaast met natuurgedichten,
filosofeer over het wandelen en trek mee met wereldverbeteraars door
Latijns-Amerika. Bon voyage!
100 jaar om de zee te stoppen
Julie Steendam &
Isabelle Vanbrabant
Als je graag reist naar plaatsen waar de overheid sterk is
in planning, kan je onder meer kiezen voor Singapore of Cuba. Bij Singapore
denken we aan rijen wachtende zeeschepen, volgeladen met containers en aan
exclusieve shoppingcentra, bij Cuba aan oldtimers en fantastische muziek.
Clichés dus. En toch, het langetermijndenken is bij beide ingebakken, het
maatschappelijke doel is verschillend. De klimaatcrisis slaat weliswaar overal
toe, maar niet overal met dezelfde intensiteit. Cuba krijgt de volle laag,
wildere stormen en een snelle zeestijging. ‘Tarea Vida’ is de naam van het
Cubaanse plan om de klimaatcrisis op lange termijn aan te pakken.
De langdurige Spaanse kolonisatie, gevolgd door de economische blokkade door de VS, heeft Cuba getekend. 80% van de landbouwgrond is in slechte staat, de suikerproductie staat onder druk, en velen zijn teleurgesteld of gefrustreerd door het ontbreken van ‘westerse comfort’. Maar Cuba is ook een eiland met eilandbewoners, en die hebben steevast een flinke zelfredzaamheid. Twee zaken vallen erg op, ten eerste de aanpak op lange termijn, namelijk 100 jaar, en ten tweede de continue investering van de overheid om het plan een stevig draagvlak te bieden.
De auteurs schreven het boek om hun angst en verontwaardiging over de aanpak van de klimaatcrisis aan te pakken en om te zetten in engagement. Beiden verbleven geruime tijd in Cuba. Zo kunnen ze een verhaal aanbieden met tal van omzwervingen over het eiland en vele interviews met mensen die een belangrijke rol spelen in het uitdragen van het plan. Kortom, in Cuba is ‘ draagvlak een werkwoord’. Als lezer stap je mee, kijk je mee rond en voel je je bij aan tafel zitten. Je ziet tijdens de interviews het opnamemachientje en hoort het ritselende potlood.
Kunnen we dat ook in België? In het boek wordt regelmatig een link gelegd met de Belgische situatie. De Mina-Raad Vlaanderen gaf, eind vorige eeuw, alvast een stevige voorzet met een symposium en een studie waarbij de Langetermijnvisie in het milieubeleid centraal stond. We weten dus al lang wat te doen. ‘Draagvlak is een werkwoord’.
https://www.epo.be/nl/boeken/9789462673977/100-jaar-om-de-zee-te-stoppen
Natuur, gedichten
Samengesteld door Marieke Lucas
Rijneveld
Marieke Lucas Rijneveld voorstellen is wellicht overbodig.
Hij wordt overladen met prijzen, zowel voor literatuur als poëzie. ‘De avond is
ongemak’ en ‘Mijn lieve gunsteling’ zijn alom gekend, telkens een prangend
ongemakkelijk onderwerp en een fantastische taal. Ook het schrijven van poëzie
is hem niet vreemd.
De dichtbundel ‘natuur’ is van een andere orde. Hij stelde de bundel met een zestigtal gedichten samen. Op die manier laat de auteur nog iets meer in zijn eigen hart kijken. Je leest recente en minder recente gedichten van bekende en minder bekende dichters zoals Leonard Nolens, Herman de Coninck, Bart Moeyaert, Remco Campert, bijna steeds één pagina. Het is een écht Rijneveldproduct, mooi teksten, schitterende taal, soms behoorlijk ongemakkelijk. Gedichten lezen onder een sterrenhemel is een aangenaam onthaastingsmedicijn. https://www.debezigebij.nl/boek/natuur/
10 levenslessen van de wandelaar
Dorien Draps
‘Tot tien tellen’ is een helse uitdaging voor peuters,
kleuters doen het in een handomdraai. Ze voelen zich groot omdat ze denken de
essentie onder de knie te hebben. Klopt ook, de rest van het (levens)verhaal
gaat over context. Het boek ‘de 10 geboden van José De Cauwer’ gaat natuurlijk
over 'de koers' (die is van ons hé), in ’10 levenslessen van de wandelaar’
schrijft Dorien Draps over wandelen. Uiteraard zijn de boeken uiteenlopend,
maar zijn er ook gelijkenissen. De Cauwer stelt: “Demarreer en kijk niet om”,
Draps schrijft: “Wandel je eigen wandeling”.
Dorien Draps is overtuigd van de zin van wandelen in haar en ons leven. Het boek is dan ook een ode aan het wandelen en een levenswegwijzer. Het zijn (uiteraard) 10 hoofdstukken, met titels als ‘Wandelen is het beste medicijn’, ‘Leef op het ritme van de natuur’ en ‘Volg je wilde instinct als kompas’. Het boek bevat veel losse gedachten, citaten, filosofische overpeinzingen, spirituele gedachten. Aangenaam is de moderne, speelse lay-out en de naadloze afstemming tussen de tekst en de illustraties van de hand van Rense Verweerden.
Kortom, het is een aangenaam boek(je) om in je wandelrugzak te steken, je tijdens een wandeling neer te zetten op een berg met wijds uitzicht en er wat in de grasduinen terwijl je regelmatig je blik laat hinkstapspringen. Je geest volgt gedwee.
Naast het boek is er een website, een podcast en
Instagrampagina.
https://www.lannoo.be/nl/10-levenslessen-van-de-wandelaar
Verhalen van een oude trekkersschoen, tussen Phnom Penh en Paramaribo
Walter Lotens
Een tachtigplusser die een boek schrijft, dat verdient op
zijn minst respect. Achteraan in het boek is er een lijst met ‘eerder
verschenen’, 30 titels. Een diepe buiging is gepast. Lotens was zijn hele leven
lang, met partner, professioneel wereldreiziger. Hij verkoos zelden bewandelde
paden, keek, luisterde, rook, voelde, en beschreef, na een lange en intense
voorbereiding (tot zelfs preventief twee tanden laten trekken) niet enkel
praktisch, maar vooral maatschappelijk. Een bewuste wereldverbeteraar, niet
enkel met rugzak en pen. Zo ging hij in 1985 met de Antwerpse syndicale
werkbrigade aan de slag in Nicaragua om te helpen bij lokale bouwwerken. Zo
diepten ze in een loden hitte, druipend van het zweet, met een metalen staaf,
emmer en touw de beenharde grond open voor een metersdiepe kuil.
Lotens omschrijft zichzelf als een tegendraads reiziger. Dat is trouwens de titel van één van zijn eerder verschenen boeken. Hij verkiest een ‘basissocialistische maatschappij’ en laat het beeld ontstaan dat hij voortdurend aan een studeertafel leest en schrijft. Hij reist uit overtuiging en gaat uit van zijn gelijk. Geen toeval dat hij met een aangrijpend verhaal over Pol Pot start.
Het boek is een bundeling van reisverslagen in een journalistieke stijl. Lotens is meer een beschrijver dan een schrijver, erg zorgvuldig met details en steeds overvloedig aandacht voor de maatschappelijke context. Naast eigen reisverhalen bevat het boek ook een aantal boekbesprekingen, uiteraard over wandelboeken van vermaarde wandelschrijvers of intens geëngageerde auteurs, zoals Robert Macfarlane, Rebecca Solnit, Sophy Roberts en Herman Vuijsje. Deze teksten vertellen vooral hoe hij zichzelf ziet.
Opmerkelijk is zijn aandacht voor tijd en ruimte. Hij beseft zeer goed dat hij enkel fragmenten waarneemt, en gaat bewust om met het verschil tussen ‘zijn kleine geschiedenis’ en ‘de grote geschiedenis’. Om het met zijn woorden te zeggen: “Reizen lijkt een beetje op ganzenbord spelen: de bewegingsruimte van de speler wordt beperkt door het aantal hokjes waarop hij kan terechtkomen”.
Dit is een écht reiskofferboek. Je belandt op vele plaatsen op diverse tijdstippen. Het stoort niet als je een verhaal overslaat, en later al of niet oppikt. Lotens biedt je de ruimte om er later tijd aan te besteden.
gepubliceerd op de site van BBL op 12 juli 2023
