dinsdag 8 april 2025

Energie, emigratie en ecologie, (on)zin van wereldgeschiedenis

Robrecht Declercq en Hanne Cottyn



Eén van de lastige klussen in elke opleiding is zonder twijfel “groepswerk”. Eigen verwachtingen, de groepsdynamiek en uiteraard ook de verwachtingen van de beoordelaars afstemmen: niet eenvoudig. Met het boek Energie, emigratie en ecologie tonen dertien academici hoe je dat kan aanpakken: gebruik de inhoud als bindmiddel. Het boek bevat negen hoofdstukken, één over wat “wereldgeschiedenis” is, en acht hoofdstukken over telkens één onderwerp. Je kan de negen hoofdstukken ook los van elkaar lezen, maar het loont om toch eerst het kaderhoofdstuk te lezen, al was het maar omwille van de mooie subtitel ‘(on)zin van wereldgeschiedenis’. Nooit verkeerd om ook je eigen onderzoek in vraag te stellen.

Eric Vanhaute, historicus en emeritus hoogleraar aan de Universiteit Gent, hield een twintigtal jaar geleden het eerste college Wereldgeschiedenis aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de UGent, waarover hij tien jaar geleden een boek publiceerde. Wereldgeschiedenis is meer dan een atlas, een wereldbol en een handboek geschiedenis. “Wereldgeschiedenis is zowel de geschiedenis van de wereld in haar totaliteit als op de lange termijn, maar biedt ook een perspectief op historische en maatschappelijke evoluties, die alleen maar in een ruimer verband kunnen begrepen worden, door invloeden en ontwikkelingen van buitenaf.” En dan valt natuurlijk snel het woord ‘globalisering’. Merkwaardig, eenzelfde kijk op de wereld wordt vandaag anders in de markt gezet. De titel vertelt wat potentiële lezers verwachten, en dat is duidelijk meer dan het woord ‘wereldgeschiedenis’.

Het boek biedt een kader waarin het geheel wordt geduid en een toekomstperspectief wordt aangereikt langs vijf krachtlijnen: wereldgeschiedenis legt verbanden, verlegt grenzen, plaatst de mens in de natuur, verbeeldt de wereld en gaat over jou en mij. Daarna volgen enkele boeiende concrete verhalen waarbij vooral wordt ingezoomd op de mechanismen. Waarom werd de runderteelt geen succes op Madagascar? Wat is de relatie tussen de vele landbouwgronden van de stad Gent en het waterprobleem in Bogota? Wist je dat een vulkaanuitbarsting in Indonesië niet alleen de voedselvoorziening wereldwijd kan verstoren, maar dat het ook kan leiden tot een uitroeiing van de Vlaamse mussen, en zo de mussenfeesten en -gilden op de kop zet? Markante verhalen, waarbij niet zelden de armen de pineut waren. Lezen dus. 

https://ertsberg.be/boek/energie-emigratie-en-ecologie/

Verschenen op de site van BBL op 4 april 2025 https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/groene-geschiedenis