Gerechtigheid voor dieren, onze collectieve verantwoordelijkheid
Martha C. Nussbaum
Gerechtigheid voor dieren is het schitterende boek van
moeder en dochter Nussbaum. Dochter Rachel, juriste, overleed en moeder Martha,
hoogleraar recht en ethiek aan de universiteit van Chicago, schreef het boek en
draagt het aan haar dochter op. ‘Constructieve rouw’ noemt ze het. Ze is
verontwaardigd omdat dieren wereldwijd in de problemen zitten. Om dit aan te
pakken, gebruikt ze de capabiliteitsbenadering. “In wezen gaat het de
capabiliteitsbenadering er dus om strevende wezens een kans te geven om te
bloeien.” Het is een zoektocht om rechtvaardigheid te meten en onze ethische
schuld (ten opzichte van dieren) in te lossen. Haar inspiratie haalde ze bij
Nobelprijswinnaar, econoom en filosoof Amartya Sen uit India. Ze analyseert het
beeld van de scala naturae (de natuur is een ladder), kijkt terug naar
Aristoteles en Darwin, blijft even stilstaan bij de stoïcijnen, belandt wat
later bij White, Bentham, Mill, Sidgwick en Singer, vertraagt graag bij
Korsgaard en verwijst veelvuldig naar Kant. Ze hanteert vlekkeloos het
onderzoeksscalpel, duidt disputen tussen filosofen en scherpt definities van
begrippen aan. Ze zet nauwgezet uiteen wat de capabiliteitsbenadering inhoudt.
Het boek is geschreven zoals je van een hoogleraar en
academicus mag verwachten, de rode draad ligt er bovenop, handig bij een dik
boek met veel info. Ze noemt het zelf een filosofisch-theoretische
verhandeling. Telkens ze een mening neerschrijft, volgt een onderbouwing,
meestal puntsgewijs uitgeschreven, ronduit knap. Vergis je niet, het is een
blijft een boek geschreven door een filosofe en je leest dus over onder andere
stoïcijnen, categorisch imperatief, universaliseringsformule, utilitarische
benadering. Koffie kan nuttig zijn.
https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/gerechtigheid-voor-dieren/
De tekst werd gepubliceerd op de site van BBL op 18 oktober
2023
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/5-boeken-voor-de-waarom-denkers-onder-ons
