Martin Hermy
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/de-juiste-boom-voor-elke-tuin-martin-hermy
Het levenswerk van een wetenschapper
Een échte wetenschapper stelt weten centraal in zijn leven.
Wat bouwt hij op doorheen de jaren? Wetenschappelijke, theoretische kennis en
praktische vaardigheden, dit is althans wat Jean Paul Van Bendegem stelt in
zijn boek Wijs grijs & puber. Martin Hermy bewijst het ook. Het boek is een
naslagwerk. Op enkele avonden het boek lezen van a tot z is niet de bedoeling.
Bovendien, het zou een huzarenstuk zijn.
Hermy streeft naar volledigheid, juistheid en orde. In het
boek is alle informatie netjes geschikt en wordt met zeer hoge nauwkeurigheid
gewerkt. Bronnen en namen van plantensoorten zijn een toonbeeld van
éénduidigheid. Aan het einde van het boek bevinden zich lijsten van alle
boomsoorten, bronnen, en dat zijn er 728 (!), en een index. De drie samen
beslaan 80 van de 380 pagina’s. Het is dan ook de wetenschapper die zich in het
boek ergens laat ontvallen dat hij niet alles kan toelichten.
Het weten leidt tot een totaalbeeld, tot ordening tot
overzicht, en leidt daarna, meestal, tot inzicht. Voor dit boek is dit niet
anders. Hij voegt één belangrijk element toe, een boodschap, een keuze,
intussen wellicht zijn belangrijkste levensmotto’s, namelijk “plant een boom”.
Om de boodschap te steunen, staan in het boek op diverse plaatsen treffende
oneliners van ronkende namen. Aan het einde van de eerste paragraaf van de
inleiding schrijft hij dat hij doorheen zijn leven steeds meer is gaan geloven
(dus niet-ratio) in de uitspraak “geen bomen , geen toekomst”.
Hermy was en is steeds intens geïnteresseerd in planten,
vandaar zijn levensloop (professor emeritus KUL, natuur, bos, ecologie) en
vandaar ook dit boek. Opmerkelijk, Hermy schrijft ook uit woede. Hij kiest niet
voor een meer behoedzaam woord als bijvoorbeeld “teleurstelling”, nee, hij
kiest volop voor “woede”. Woede over hoe velen omgaan met bomen en hoe bomen
steeds worden beladen met tal van “schulden”. Hij kiest in het boek voor een
uitgesproken positief verhaal, ‘plant een boom’, en plaatst dit binnen de
klimaatverandering.
Via klimaatadaptatie kunnen we in eerste instantie voorkomen
dat we natte voeten krijgen en ervoor zorgen dat er altijd voldoende schaduw
is. Bomen zijn cruciaal voor onze toekomst en iedereen kan hiertoe bijdragen.
9% van de oppervlakte van Vlaanderen is “tuin”, een enorm potentieel voor de
biodiversiteit. Blijft de opmerkelijke vaststelling dat de hitte en de droogte
van de laatste zomers net tot een verstening van vele voortuinen heeft geleid.
Hermy bepleit terecht het tegenovergestelde.
Kiezen doe je zelf
De titel is een beetje misleidend, want wanneer is een
gekozen boom een “juiste” boom? Een geschikte boom? Een aangepaste boom? Een
bewust gekozen boom? Hermy besteedt ruim de helft van zijn boek aan die meest
prangende vraag, welke boom ik in mijn tuin zet. Hij analyseert de
wisselwerking in de driehoek “mens/tuin/boom”.
Kiezen doe je best bewust, en een bewuste kiezer apprecieert
informatie. Hoe groot wordt een boom? Hoe ver zet ik een boom van mijn huis? Is
dat voor elke boom hetzelfde? Hoe snel groeit mijn boom? Moet ik snoeien? Welke
bladeren draagt hij? Moet ik bemesten? Hoe plant ik een boom en is dit voor
elke boom hetzelfde? Wanneer plant ik een boom? Kies ik voor eetbare vruchten?
Is het verantwoord om schoonheid belangrijker te vinden dan herkomst, en
waarom? Kies ik voor een jonge boom of voor een volwassen boom? Kies ik net als
mijn buren voor de zoveelste eik? Hermy legt uit, verklaart, maakt je attent op
dingen, geeft tips, waarschuwt, pleit voor realisme, …, maar gelukkig, hij
kiest niet. Kiezen doe je zelf.
Hermy heeft al jaren intens gewerkt rond natuur en bos, en
leverde in het verleden, samen met anderen, al schitterende boeken af, zoals
bijvoorbeeld “Punten en lijnen in het landschap” (samen met Geert De Blust,
1997, Stichting Leefmilieu). Boeken schrijven is dus voor hem geen nieuwe
bezigheid. Als professor aan een universiteit kan het ook niet anders. Er wordt
almaar meer naar publicatielijsten gekeken (aantal, frequentie, status, …).
Wellicht is het voor hem ook een verademing dat hij niet
meer aan het formele publicatiekeurslijf moet voldoen. Met dit boek levert hij
zijn levenswerk af: een boek in het Nederlands en prachtig geïllustreerd met
tal van foto’s. Zonder twijfel verdient het een plaats in je boekenkast om het
ter hand te nemen vóór je een boom plant.
https://www.bornmeer.nl/winkel/de-juiste-boom-voor-jouw-tuin/
