Paolo Cognetti
De wolf spreekt al eeuwenlang tot de literaire verbeelding. Was het polariserende dier eigenlijk altijd al een metafoor voor onszelf? De Vlaamse wolf was niet altijd zo mediageniek. Ten tijde van de Franse annexatie beloofde de Code Napoléon (het Franse burgerlijke wetboek) een vergoeding (‘beloning’) aan ieder die een wolvenkop bezorgde aan het gemeentebestuur. Naar verluidt verscheen er enkele jaren later een aanvulling, exclusief voor België: ‘Verboden om wolven te kweken’. Ook toen was er geen gebrek aan creativiteit en opportunisme. De laatste jaren duiken er terug wolven op in Vlaanderen. Ze vinden een geschikte biotoop, maar ervaren later noodgedwongen dat hun ‘betovergrootouders’ niets verteld hebben over het verkeer. Wellicht hadden ze het te druk met geitjes tellen of roodkapjes oppeuzelen.
Wolven hebben een inspirerend roedelgedrag. Blijkbaar
brengen vele Belgische atleten en hun coaches nogal wat tijd door in de
dierentuin op zoek naar een naam voor hun team. Na ‘The Wolfpack’ (het
wielerteam van Patrick Lefevere, 'The Godfather') zijn er nu ook ‘Red Wolves’,
het Belgische handbalteam voor mannen. De samenwerking van een wolvengroep
trekt duidelijk aan, die verhoogt de efficiëntie en vooral de effectiviteit. De
wolf inspireert ook de culture wereld, gaande van sprookjes en legendes tot
romans. Het mediagenieke karakter inspireerde Cees van Kempen voor het maken
van een film en een boek. Knap om zo’n schuw dier zo mooi in beeld te brengen.
In deze rubriek kwamen al ‘wolvenboeken’ aan bod, nl. ‘Ooit waren er wolven’
van Charlotte McConaghy’ en ‘Het wolvenboek’ van Pieter Feller en Louize
Perdieus.
Nu Paolo Cognetti ‘hot’ is in Vlaanderen na de verfilming
van zijn boek ‘De acht bergen’, komt zijn ‘Het geluk van de wolf’ snel in beeld
om het wolvenboekdrieluik af te sluiten. Toch vervult de wolf enkel een
bijrolletje in het decor. Qua thema’s is het helemaal een bergboek,
afhankelijkheid van de natuur, stilte, bescheiden, innerlijke zoektocht,
intrinsieke waarden, beslotenheid van een lokale gemeenschap. Het verhaal is
eenvoudig: een schrijver en een kunstenaar (beroepen van op emotie
georiënteerde mensen) zoeken een nieuwe zingeving, ontmoeten elkaar en verlaten
elkaar. De omgeving verhoogt de intensiteit en de diepgang van de zoektocht.
Zoals voorspelbaar botst de beslotenheid van de lokale gemeenschap met
nieuwkomers, uiteraard in stilte. Het boek kabbelt als een meanderend beekje
doorheen het dorp, met veel aandacht voor beschrijvingen, met een zachte,
afgeborstelde taal, nu en dan aangevuld met wat plattitudes over bergbewoners.
Cognetti laat bij velen onontloken verlangens openbloeien en verleidt met zijn
beeldende taal over mystieke bergtoppen. Zoals Robert Macfarlane betoogde, het
is en blijft een illusie.
https://www.debezigebij.nl/boek/het-geluk-van-de-wolf/
Verschenen op de site van BBL op 29 maart 2023
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/een-roedel-van-wolvenboeken
