Bruno Tertrais, Delphine Papin
Tijdens één van de laatste jaren van het middelbaar zorgde
de aardrijkskundeleraar voor euforie bij de aankondiging van het examen: ‘je
mag je atlas gebruiken tijdens het examen’. Na het examen wilden velen de
leraar kruisigen. Verschillende kaarten combineren, puzzelen, lijnen en strepen
over elkaar leggen, verborgen causaliteit opsporen, … onverwachte opdrachten.
De Fransen Tertrais en Papin maken het de lezer makkelijk, zij hebben het
denkwerk van velen gebundeld in een mooi boek met tal van schitterende kaarten.
‘Leerrijk’ is een understatement. Uiteraard kan je in Frankrijk niet naast Grataloup kijken, historisch geograaf en
bezieler van ‘De atlas van de wereldgeschiedenis’ https://nieuwamsterdam.nl/product/7040/
waarvan pas een geactualiseerde versie
beschikbaar is.
De tekst in het boek is relevant, maar qua hoeveelheid
‘veeleer afgemeten’, en maar goed ook, het is een atlas. Voor tal van
onderwerpen wordt ingezoomd en uitsneden gemaakt. Niet enkel de kaart en de
aanduidingen kregen veel aandacht, ook de legende. Samen vertellen ze het verhaal
dat de ‘oude’ leraar aardrijkskunde wou lezen. Voorbeelden? Rivieren kunnen op
vijf verschillende manieren landen begrenzen (één oever, twee oevers, midden,
dieptepunt (‘dalweg’) of grensoverschrijdend (rivier doorkruist verschillende
landen), de aanspraken op de Zuid-Chinese zee (China, Maleisië, Filipijnen,
Taiwan en Vietnam) en de Noordpool (Rusland, Noorwegen, Ijsland, Denemarken,
Canada EU), muren tussen landen (50tal, lengte, tijdstip), en uiteraard ook het
Sykes-Picotverdrag (overeenkomst tussen Frankrijk en Engeland voor de verdeling
van hun invloedssfeer in Zuidwest-Azië, genoemd naar de twee
hoofdonderhandelaars), de Golanhoogte, Joegoeslavië en Nagorno-Karabach. Om
uren in te dwalen.
https://www.lannoo.be/nl/atlas-van-de-grenzen
De tekst verscheen op 17 november 2023 op de site van BBL.
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/4-boeken-die-grenzen-verleggen
