Martyn Rix
Aandacht trekken is cruciaal voor een boekenuitgever. Als op
de cover van een boek een mooie bloem staat en onderaan links ‘Royal Botanical
Gardens Kew’ dan is dat meer dan geslaagd want onmiddellijk duiken de iconische
serres in ons geheugen op. Niet elk boek krijgt de volle steun van Kew Gardens,
wellicht de meest prestigieuze tuin ter wereld. Het boek verscheen in het
Engels in 2018 met als titel ‘The Golden Age of Botanical Art’. De vertaling in
het Nederlands verscheen in 2022 en kreeg als titel ‘Floralia, botanische kunst
door de eeuwen heen’. Het boek beschrijft vooral de periode 1750 – 1850, de
eerste bloeiperiode van de botanische illustratie.
Je vindt twee dingen in het boek: behoorlijk veel tekst en een hoog aantal fantastisch mooie plantenillustraties. Bij botanische kunst staat het voltooide schilderij centraal (en het ontlokte applaus), bij een botanische illustratie het wetenschappelijke doel. Gevolg is dat de artiest/wetenschapper de onvolkomenheden van het individuele exemplaar wegwerkt.
De beschrijvingen beslaan een vijftiental hoofdstukken,
bijna steeds opgehangen aan één individu, hoofdzakelijk gewijd aan die ene eeuw
waarin de verspreiding van botanische illustraties een enorme vlucht nam, van
exclusief handwerk tot een meer toegankelijk werk voor de welstellenden. De
teksten zijn (zeer) gedetailleerd, gaan in op publicaties, plaatsen,
tijdstippen en ervaringen, zoals het verzamelen en opsturen van zaden en
monsters, hachelijke omstandigheden en eindeloos tekenen. Uiteraard lezen we
iets over het ontstaan van de botanische tuinen van Kew Gardens (ontstonden uit
de paleistuin rond Kew Palace). Verder lees je ook over Pierre-Joseph Redouté.
Hij genoot de steun van Marie-Antoinette, maar ja, haar schavotdood veranderde
veel. Later gebruikte hij de stippelgravure in zijn Platarum succulentum
Historia. En dan volgen nog tientallen en tientallen zeer nauwgezet verzamelde
feiten over zijn werk en leven. Op het eerste zicht lijkt het een kijk- en
bladerboek, maar beter kijken en vooral lezen maakt duidelijk dat het veel meer
is. Het is ook een historisch werk, gemaakt door tientallen handen.
https://noordboek.nl/boek/floralia/
Deze tekst verscheen op de site van BBL op 6 december 2023
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/de-ultieme-kadokeslijst-voor-de-natuurminnende-lezer
