Patrick Baty
Ongetwijfeld herinnert (bijna) iedereen zich dat Lucky Luke
sneller schiet dan zijn schaduw, maar dat de voornamen van Dalton broers Joe,
Jack, William en Averell zijn, dat ligt moeilijker. John Dalton was geen lid
van die olijke bende, wel een wetenschapper in de 18e eeuw, net als de Duitse
geoloog Abraham Gottlob Werner. Beiden worden in verband gebracht met kleur,
John Dalton met kleurenblindheid, vandaar dat de ziekte ook ‘Daltonisme’ wordt
genoemd, Werner was de grondlegger van ons ‘kleurenreferentiesysteem’. John
Dalton zocht en vond waarom sommigen mensen bepaalde kleuren niet of anders
zien, Werner ontwikkelde een systeem om éénduidig te bepalen of het nu
azuurblauw of ultramarijnblauw is.
Werners knelpunt waren de mineralen. Kleur is een
selectiecriterium, dus, een éénduidige kleurbepaling is niet enkel een
voordeel, ook noodzakelijk. Hij startte in 1774 met 54 kleuren en breidde de
lijst geleidelijk uit. Een Schots schilder, Patrick Syme, borduurde verder op
zijn systeem en eindige in 1821 met 110 verschillende kleuren. Dit boek is een
ode aan beiden en werd 200 jaar later (2021) gepubliceerd.
Het is een wetenschappelijk kijkboek. De inhoud wordt gebundeld in vijf hoofdstukken, ofte vijf kleurengroepen. Elk hoofdstuk start met een tabel waarin per tint het nummer, de naam en de kleur staat, gevolg door een voorbeeld uit het dierenrijk, het plantenrijk en de mineralen, telkens met een figuur en een naam. Nummer 30 bijvoorbeeld is vlasbloemblauw, en dat vind je in de lichte delen van de rand van de vleugel van de kleine vos en blauw kopererts. Het ei van een lijster is blauwgroen, de vleugels van een goudvink zijn guttegomgeel, het rood op een goudrenet is hyacintrood. Verder vind je in het boek honderden historische prenten en figuren van dieren, planten en mineralen, telkens met een zorgvuldige wetenschappelijke bronvermelding. Het zoek- en verzamelwerk, de verwijzingen, de tabellen, … laten geen twijfel: dit is een zorgvuldig opgebouwd wetenschappelijk boek om opnieuw en opnieuw te bekijken.
https://noordboek.nl/boek/kleurenatlas-van-de-natuur/
Deze tekst verscheen op de site van BBL op 6 december 2023
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/de-ultieme-kadokeslijst-voor-de-natuurminnende-lezer
