woensdag 27 november 2024

Aan zee

 Abdulrazak Gurnah


Een Nobelprijswinnaar op de dissectietafel, oei? Nee hoor, gewoon een fantastisch boek met een intrigerend onderwerp, migratie. We weten allemaal dat migratie van alle tijden is en in alle richtingen kan lopen. Twijfel je? Lees dan b.v. 'Enten’ een roman van Peter Weyns. In 1918 trekt een gevluchte soldaat vanuit Vlaanderen naar Armenië om abrikozen te enten. Kan het symbolischer, elders een fruitboom nieuw leven laten schenken? In ‘Aan zee’ laat Abdulrazak Gurnah zien dat het telkens de context is, en meer nog, hoe die context voorgesteld wordt, die beslissend is voor ons oordeel over een situatie. Hoe? Door dezelfde situatie vanuit verschillende invalshoeken voor te stellen. Een voorbeeld, een 12-jarige Afrikaanse knaap werd door de Britten uitverkoren om (gratis) verder onderwijs te mogen volgen. Op een halve pagina verschuift Abdulrazak Gurnah de situatie van een voorrecht naar een brainwash, geleidelijk, net als een glijbaan. Op dit vlak leest het soms als een gepolijst advies van een verdeelde adviesraad.  Ook gebruikt hij een identiteitswissel om nog scherper in te zoomen op het belang van de context. Hij is een meesterverteller, schuwt de breedvoerigheid niet, en vraagt graag aandacht. Het verhaal begint met een vluchteling zonder paspoort die na zijn aankomst in Groot-Brittannië op een Kafkaiaanse manier wordt vermalen door de bureaucratie. En dat is nog maar het begin. Hij sleept je steeds dieper in het identiteitsmoeras terwijl je overstelpt wordt door een weelde aan taalnuances. 

https://www.meulenhoff.nl/producten/aan-zee-9789029095846