Matthew T. Huber
‘Ik zeg meestal dat dit meer een “politiek” boek is dan een
“academisch”, zo situeert Matthew T. Huber zijn boek. Hij is academicus,
professor geografie aan de Amerikaanse Universiteit van Syracuse. Dat die
universiteit Marx koestert, is alom bekend. Zonder twijfel voelt Huber zich er
thuis.
Etienne Vermeersch legde in zijn boek ‘de
ogen van de panda’, uit dat de oorzaak van onze milieucrisis het WTK-bestel
is, het samenspel van Wetenschap, Techniek en Kapitaal. Huber gaat er van uit
dat als je de klimaatcrisis wil (kunnen) begrijpen, je de logica van het
kapitaal moet kennen. In het boek pleit hij voor een marxistische visie waarbij
het woord ‘klasse’ centraal staat. Voor marxisten heeft ‘klasse’ weinig te
maken met wat of hoeveel je consumeert: het gaat erom hoe je het geld genereert
dat consumptie mogelijk maakt. Wie bezit wat? Wie kan rijkdom en winst halen
uit dat bezit? En wie bezit heel weinig en moet werken om te overleven? In zijn
boek wijst hij naar de hoogopgeleiden (HOL), en noemt het cijfer van 22% van de
bevolking in de Verenigde Staten. Hij onderscheidt drie groepen van
hoogopgeleiden, wetenschapsvoorlichters, beleidstechnocraten en
antisysteemradicalen. De HOL-klasse heeft een relatieve mate van materiële
zekerheid, reproduceert een kapitalistische ideologie van meritocratie, kortom,
het zijn de rijke vervuilers. Ze veroorzaken de klimaatverandering en
verhinderen klimaatrechtvaardigheid.
De toonaard van het boek kan je zowel als ‘drammerig’
omschrijven alsook ‘volhardend’ en ‘inhoudelijk consequent’. Een voorbeeld, hoe
situeer je een bedrijfsleider van een kunstmeststoffenfabriek die in een huis
woont met een warmtepomp en zonnepanelen en zich elektrisch verplaatst, maar
intussen via de opgefokte voedselproductie het milieu ontwricht? Wie ontwricht
het hele systeem, de kunstmeststoffenproducent of de eindgebruiker? In het
recente Nederlandse Shell-arrest werd gesteld dat de producent ook een
verantwoordelijkheid heeft voor het gebruik. In zo’n situatie kan het
marxistische gedachtegoed heel bruikbaar zijn. Wat onbetwistbaar is, weinigen
kijken op die manier naar de werkelijkheid. Heeft Huber gelijk of ongelijk? Het
is een relevante vraag. Relevanter is dat het boek bijdraagt om het beeld op de
werkelijkheid te verfijnen en te vervolledigen.
https://epo.be/shop/klimaatverandering-als-klassenoorlog/
