Seirian Sumner
Heb je ooit al met Aristoteles, Aris voor de vrienden, op het hoogste punt van Athene, gedineerd met geitenbokjesbout en fassolatha en gekeuveld over Darwin en Mendel, Google Earth en Street View? Twijfel niet: dit diner is een breed uitgesponnen fictief overleg over de wesp tussen Aristoteles, de eerste bioloog die over bijen publiceerde, en de auteur van het boek. Want zoals de Amerikaanse bioloog Margaret Warner Morley zei: “de wesp is een filosoof”.
Wespen zijn genadeloze roofdieren, moordenaars, gevleugeld
schorem. Seirian Sumner neemt het als ware wespenadvocaat voor de wel
honderduizenden soorten op. Na drie lijnen ben je al zeker, Seirian Sumner
schrijft zalig. Ze is topentomoloog, insectenspecialist dus, en gedragsecoloog
verbonden aan het University College in Londen. Ze schotelt de lezer
fantastische zinnen voor als: “Het geneert me dat ik niet beschik over de
empirische overtuigingskracht die de aristotelische retorici van me verwachten.
Na meer dan 2400 jaar hadden we meer moeten weten”.
Als je vlot wil lezen, is kennis van biologische begrippen
een voordeel. Ze spreekt over endoparasitoÏdisme, metapleuraal, onbewust
antromorfisme. Vergis je niet, het leest als een meeslepende roman maar het is
wetenschap. Bijna ongemerkt lepelt ze stapels info in.
Ze vertelt over de rol van de wesp in het ecosysteem (‘een
doolhof van heimelijke orde’), hoe ze in groep leven en welke rollen ze hebben
(‘rebellie, politieke spelletjes, monarchieën’), hoe ze informatie doorgeven,
wat hun belang is, … Volgens haar is de mens onvoorstelbaar oneerlijk door het
bejegen van de bij en het haten van de wesp. “In wespen zitten schatten
verborgen die relevant zijn voor onze eigen cultuur, ons overleven, onze
gezondheid en ons geluk.” Passie, geestig, leerrijk, belezen, uitstekend
geschreven, en creatief.
Geerdt Magiels, erudiete recensent voor wetenschappelijke
boeken, en Hans van Dijck, de vlinderprof, hebben meer dan gelijk in hun lof.
https://nieuwamsterdam.nl/product/7018/
De tekst werd gepubliceerd op 6 december 2022 op de site van
BBL.
https://www.bondbeterleefmilieu.be/artikel/bbls-boekentips-voor-een-beter-eindejaar-0
